« کتاب سیاست خارجی و روابط بین الملل » مفهوم سیاست خارجی یا روابط بین المللی و یا دیپلماسی در تاریخ ایران به سه دوره کاملا متمایز تقسیم می شود :
دوران کلاسیک که روابط نوین بین المللی و هم پیوندی و تعامل امروزین میان کشورها وجود نداشت .در این دوران هرکشوری بر مبنای مجموعه ای از عوامل داخلی و براساس معیار های خاص حکومتداری و سنتهای فکری و اجتماعی ،مناسباتی با همسایگان خود و منازعاتی با رقیبان خود داشت و در این چارچوبها گاه کمی فراتر رفته و با همسایه همسایگان نیز ارتباط برقرار می ساخت .تفکر استراتژیک به معنای نوین ،در هنگامه فتوحات یا دفع تعرضات معنا می یافت و به ندرت پای اقتصاد و فرهنگ به عنوان عماصر تعیین کننده در سیاست خارجی دخیل بود عواملی چون اقتصاد و فرهنگ ،صرفا به معنای تامین راههای تجاری و دستیابی به منابع گذر و مسیرهای عبور مورد توجه و تحلیل بود و فراتر از آن ، انگیزه ها به سوی فتح و سلطه بر سرزمینهای ثروتمند سوق می یافت ، همچنانکه هندوستان و ایران مرکزی و بین النهرین همواره محل تعرض و گشایشهای نظامی بوده و تاریخ خونباری را از سر گذرانده اند دوران استعمار و استقلال این دوره که مقدمات آن در میانه عهد قجر و با آگاهی نسبی نخبگان ایرانی از اوضاع جهانی ، خاصه وضع ملل باختر آغاز شد در مشروعیت به اوج رسید و آن مبداء به نقطه عطفی در تحول نگرش سیاستهای کارگزاران حکومتی ایران در موضوع روابط خارجی بدل گردید .دوران عزت و استقلال ؛سومین دوره سیاست خارجی ایران با توجه به همین فضای دو قطبی ، در هنگامه پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357آغاز شد نمادها ،جهت گیریها و شکل کلی و حتی شعارهای آن نیز برآمده از همین وضع ومتناسب با جنگ سرد بود .